Εμπαιγμός των καταναλωτών από την Κομισιόν για το πλαφόν στο φυσικό αέριο

Η επικεφαλής  της Κομιστούν Βαρόνη  Ουρσουλα Βον Ντερ Λαιεν

 

 

Η χθεσινή πρόταση της Κομισιόν για επιβολή πλαφόν στην τιμή φυσικού αερίου, από 1 Ιανουαρίου στην πολύ υψηλή τιμή των 275 ευρώ/MWh είναι μια ακομη ένδειξη ότι προτεραιότητα της Κομισιόν είναι τα κέρδη των ενεργειακών λόμπι  και οι μεσάζοντες του φυσικού αερίου,  και όχι τα νοικοκυριά, οι καταναλωτές και η επιχειρηματικότητα, ούτε οι εθνικές οικονομίες που μαστίζονται από την ακρίβεια.

Σήμερα οι τιμές κινούνται τώρα λίγο πάνω από τα 100 ευρώ/MWh  και το πλαφόν που  προτείνουν στα  275 ευρώ/MWh αναμένεται να ωθήσει τις τιμές προς τα πάνω .

Επιπλέον 275 ευρώ/MWh   σημαίνουν ότι το μέτρο δεν θα ενεργοποιούνταν ούτε στην κορύφωση της κρίσης της των τιμών του φυσικού αερίου τον περασμένο Αύγουστο.

Όπως το έθεσε ο αναλυτής του Bloomberg Javier Blas,  «Ακόμα και όταν οι τιμές έφτασαν πρόσκαιρα στο ιστορικό υψηλό των  342 ευρώ/MWh στα τέλη Αυγούστου (σ.σ. τιμή που αντιστοιχεί σε 500 δολ.βαρέλι σε όρους πετρελαίου…)  δεν έμειναν πάνω από τα 275 ευρώ/MWh για δεκαπέντε συνεχόμενες ημέρες, επομένως το πλαφόν δεν θα εφαρμοζόταν. 

 Επομένως  έχουμε ένα πλαφόν ανεφάρμοστο (a cap that doesn’t cap), ένα κλασικό…βρυξελλιώτικο πλαφόν».

Τα βασικά σημεία της πρότασης

Τα βασικά σημεία του προτεινόμενου Μηχανισμού σύμφωνα με το προσχέδιο του Κανονισμού είναι  τα:

1. Θα  ισχύσει για ένα χρόνο το πολύ, αρχής γενομένης από 1η Ιανουαρίου 2023.
2. Για να ενεργοποιηθεί το πλαφόν  θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι εξής δυο προϋποθέσεις, που συνιστούν «συμβάν διόρθωσης των αγορών» (market correction event):

• Πρώτον, η τιμή του month ahead συμβολαίου στο TTF να υπερβαίνει τα 275 ευρώ/MWh για δυο συνεχόμενες εβδομάδες
• Δεύτερον, αν η τιμή υπερβαίνει κατά  58  ευρώ τις διεθνείς τιμές αναφοράς του LNG για 10 συνεχόμενες ημέρες εντός του διαστήματος των 15 εβδομάδων.  Να καταγράφεται δηλαδή μια τεράστια «ψαλίδα» μεταξύ των τιμών  TTF και των τιμώ του LNG σε άλλους κόμβους, κάτι που τεκμηριώνει διαταραχή του μηχανισμού σχηματισμού των τιμών μόνο στον ολλανδικό κόμβο και όχι ευρύτερα.

     3. Η αρμοδιότητα των αγορών ώστε να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν οι ανωτέρω προϋποθέσεις ανατίθεται στον Ευρωπαϊκό Σύνδεσμο Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER). Εάν επιβεβαιώσει ότι όντως συντρέχουν, εκδίδεται επίσημη κοινοποίηση στην Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και ενημερώνονται άμεσα η Κομισιόν, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Ευρωπαϊκή Αρχή Κεφαλαιαγορών (ESMA).

      4. Σε κάθε περίπτωση, από την στιγμή που θα ενεργοποιηθεί το πλαφόν, οι εντολές στα παράγωγα επόμενου μηνός πάνω από το όριο δεν θα γίνονται αποδεκτές. Το πλαφόν δεν επεκτείνεται στις εξωχρηματιστηριακές συναλλαγές (over the counter) ούτε και σε άλλα συμβόλαια στο TTF πέραν του Month Ahead, το οποίο εμφανίζει τη μεγαλύτερη ρευστότητα.

     5. Κρίσιμη ρύθμιση του προσχεδίου που αποτυπώνει την αγωνία του μπλοκ των «πλαφονομάχων» (Γερμανία, Ολλανδία κλπ.)  το πλαφόν να μην ανατρέψει τον σχεδιασμό για μείωση της ζήτησης είναι η υποχρέωση που προβλέπεται για τις χώρες-μέλη να ενημερώνουν την Κομισιόν για τα μέτρα που έχουν λάβει για να αποφευχθεί τυχόν αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου και ρεύματος μετά την εφαρμογή του πλαφόν. Στο σκεπτικό του Σχεδίου Κανονισμού, μάλιστα, ανοίγεται «παράθυρο» να ζητηθούν και πρόσθετα μέτρα μείωσης της ζήτησης για φυσικό αέριο εν είδει αντίβαρου στους κινδύνους που εγκυμονεί το πλαφόν για την ασφάλεια εφοδιασμού.

     6. Με την ενεργοποίηση του πλαφόν, η Κομισιόν θα ζητήσει άμεσα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα την εκπόνηση μελέτης για τον κίνδυνο ανεπιθύμητων διαταραχών στην σταθερότητα και την εύρυθμη λειτουργία των αγορών ενεργειακών παραγώγων.

     7. Εάν ο ACER -που παρακολουθεί καθημερινά τις αγορές και ενημερώνει σε καθημερινή βάση την Κομισιόν- διαπιστώσει ότι δεν συντρέχουν πλέον οι προϋποθέσεις για τον Μηχανισμό, εκδίδει «ειδοποίηση απενεργοποίησης» που σημαίνει ότι το πλαφόν βγαίνει από την πρίζα.

      8.  Τέλος, η  Κομισιόν με απόφασή της μπορεί να αναστείλει τη λειτουργία του πλαφόν ανά πάσα στιγμή (ακόμα και αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του όπως προαναφέρθηκαν) αν διαπιστωθεί ότι η συνεχιζόμενη εφαρμογή του προκαλεί ανεπιθύμητες παρενέργειες που απειλούν την ασφάλεια εφοδιασμού, τις ροές φυσικού αερίου εντός της ΕΕ και την χρηματοοικονομική σταθερότητα. Μεταξύ άλλων  το πλαφόν μπορεί να ανασταλεί εάν διαπιστωθεί ότι:

• Δεν τηρούνται οι στόχοι για υποχρεωτική μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου ή καταγραφεί αύξηση της κατανάλωσης του καυσίμου
• Εμποδίζονται οι διασυνοριακές ροές φυσικού αερίου με βάση τα σήματα των αγορών όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ACER
• Επηρεάζεται αρνητικά η λειτουργία των αγορών ενεργειακών παραγώγων όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ESMA και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας
• Επηρεάζεται η ισχύς των υφιστάμενων συμβολαίων προμήθειας φυσικού αερίου, περιλαμβανομένων των μακροπρόθεσμων.